Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik
09.06.2013-28672 Resmi Gazete
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE MORİTYUS CUMHURİYETİ ARASINDA SERBEST TİCARET ANLAŞMASI ÇERÇEVESİNDEKİ TİCARETTE EŞYANIN TERCİHLİ MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasına ek “Menşeli Ürünler” Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemleri Hakkında Protokol 1’in uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasına ek “Menşeli Ürünler” Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemleri Hakkında Protokol 1’in uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi ile 1 inci maddede belirtilen Protokol 1’e dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) AKP ülkeleri: Ek-8’de tanımlandığı şekilde Afrika Karayip Pasifik ülkelerini,
b) Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Morityus Cumhuriyeti arasında mevcut, 2 nci maddede belirtilen Serbest Ticaret Anlaşmasını,
c) Avrupa Birliği: Avrupa Birliğinin yanı sıra ek-9’da tanımlandığı şekilde Avrupa Birliği’nin denizaşırı ülke ve topraklarını,
ç) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
d) Eşya: Hem madde hem de ürünü,
e) Fabrika çıkış fiyatı: Ürün için Taraflardan birinde nihai işçilik veya işlemin gerçekleştirilmesini üstlenen imalatçıya fabrika çıkışı itibariyle ödenen, kullanılan bütün madde fiyatlarının dâhil edilmiş olduğu, elde edilmiş ürünün ihracında geri ödenmiş veya ödenecek yurtiçi vergilerin tenziliyle bulunan fiyatı,
f) Fasıllar, pozisyonlar ve alt pozisyonlar: Armonize Sistemi (AS) oluşturan nomanklatürde kullanılan fasılları (iki haneli kodlar), pozisyonları (dört haneli kodlar) ve alt pozisyonları (altı haneli kodlar),
g) Girdi: Ürün imalatında kullanılan herhangi bir madde, hammadde, parça veya aksam ve benzerlerini,
ğ) Gümrük İdareleri: Türkiye’de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nı ve Morityus’de “Strateji ve Maliye Bakanlığı” ile “Morityus Gümrük Servisi”ni,
h) Gümrük kıymeti: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın VII nci Maddesi’nin Uygulanmasına İlişkin 1994’te yapılan Anlaşma’ya (Gümrük Kıymeti Hakkında DTÖ Anlaşması) göre tespit edilen kıymeti,
ı) İmalat: Yetiştirme, balıkçılık, büyütme, avcılık, montaj veya özel işlemler de dâhil olmak üzere her türlü işçilik veya işleme tabi tutmayı,
i) Madde: Ürünün imalatında kullanılan herhangi bir girdi, hammadde, parça veya aksamlar ve benzerlerini,
j) Maddelerin kıymeti: Kullanılan menşeli olmayan maddelerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymetini veya bunun bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde Taraflardan birinde maddeler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı,
k) Menşeli madde kıymeti: (j) bendinde tanımlandığı şekilde, gerekli değişiklikler yapılarak uygulanan, bu tür maddenin kıymetini,
l) Menşe beyanı: İhracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde belirtilen, ilgili ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan metni ek-3’te yer alan, usulüne uygun olarak yapılan beyanı,
m) Menşe ispat belgesi: EUR.1 Dolaşım Belgesi veya fatura beyanını,
n) Menşeli olmayan girdilerin kıymeti: Kullanılan menşeli olmayan girdilerin ithalatı esnasındaki gümrük kıymeti veya bunun bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde Taraf Ülkelerden birinde girdiler için ödenen tespiti mümkün ilk fiyatı,
o) Katma değer: Fabrika çıkış fiyatında, eşyaya dâhil edilen 6 ncı maddede sayılan ve kümülasyonun mümkün olduğu diğer ülkeler veya topraklar menşeli her bir maddenin gümrük kıymetinin veya bu kıymetin bilinmemesi veya tespit edilememesi halinde Taraflardan birisinde veya Avrupa Birliğinde madde için ödendiği doğrulanabilir ilk fiyatın çıkarılması ile bulunan değeri,
ö) Sevkiyat: Bir ihracatçıdan bir alıcıya aynı anda gönderilen ya da ihracatçıdan alıcıya sevkinde tek bir sevk evrakı kapsamında yer alan veya böyle bir evrakın olmaması halinde tek bir fatura kapsamına giren ürünleri,
p) Sınıflandırılmış: Ürün veya maddelerin belirli bir fasıl, pozisyon ve alt pozisyon altında sınıflandırılmasını,
r) Taraflar veya Taraf Ülkeler: Türkiye Cumhuriyeti ve Morityus Cumhuriyeti’ni,
s) Ülkeler: Karasularını da içerecek şekilde ülkeleri,
ş) Ürün: Bilahare başka bir imalat işleminde girdi olarak kullanılması söz konusu olsa bile imal edilmiş ürünü,
t) Elektronik sistem: (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) Menşe ispat ve dolaşım belgelerinin düzenlenmesine yönelik başvurunun yapılması, belgelerin düzenlenmesi, kontrol edilmesi, onaylanması ve vize işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak üzere Bakanlık ya da Bakanlıkça uygun görülen kişi ve kuruluşlarca elektronik ortamda verilen hizmet ve bu hizmete dair alt yapıyı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Menşeli Ürün Kavramının Tanımı ve Koşulları
Menşeli ürünler
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında, aşağıda belirtilen ürünler Taraf Ülkelerden biri menşeli kabul edilirler:
a) 8 inci maddede belirtildiği şekilde, tamamen ilgili Taraf Ülkede elde edilen ürünler,
b) 9 uncu maddede belirtildiği şekilde, ilgili Taraf Ülkede yeterli işçilik veya işleme tabi tutulmuş olmaları kaydıyla, tamamen elde edilmemiş maddeler ihtiva ederek anılan Taraf Ülkede elde edilmiş ürünler,
c) Taraf Ülkelerden birinde, münhasıran bu Yönetmelik uyarınca menşeli olarak nitelendirilen girdilerden elde edilen ürünler.
Menşe kümülasyonu
MADDE 6 – (1) 5 inci madde hükümlerine tabi olarak, diğer Taraf Ülke, AKP ülkeleri veya Avrupa Birliği menşeli maddeler, Taraf Ülkede 10 uncu maddede belirtilen işlemlerin ötesinde bir işlemden geçmiş olmaları şartıyla, Taraf Ülkede elde edilmiş bir ürün içine dâhil edildikleri takdirde Taraf Ülke menşeli olarak kabul edilirler. Söz konusu maddelerin yeterli işçilik ve işlemden geçmiş olmaları gerekmez.
(2) Taraf Ülkelerden birinde gerçekleştirilen işçilik veya işlemin 10 uncu maddede belirtilen işlemlerin ötesine geçmediği durumlarda; işlemin gerçekleştirildiği Taraf Ülkede eklenen katma değer, birinci fıkrada belirtilen diğer ülkelerden biri menşeli maddelerin kıymetini geçiyor ise elde edilen ürün menşeli olarak kabul edilir. Aksi halde elde edilen ürün, en yüksek girdi kıymetine sahip olan ülke veya topraklar menşeli kabul edilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen ülkelerden biri menşeli ve Taraf Ülkelerden birisinde hiçbir işçilik veya işleme uğramamış ürünler, bu ülkelerden birine ihraç edilmeleri halinde menşe statülerini korurlar.
(4) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanması anlamında, nihai işçilik ve işlemin Taraf Ülkede gerçekleştirilmiş olması kaydıyla, diğer Taraf Ülke, AKP ülkeleri ya da Avrupa Birliği’nde gerçekleştirilmiş işçilik ve işlemler de Taraf Ülkede gerçekleştirilmiş sayılır. Bu madde hükmü uyarınca menşeli ürünün birden fazla ülkede elde edildiği hallerde, bu ürünler ancak Taraf Ülkede gerçekleştirilen işçilik veya işlemin 10 uncu maddede belirtilen işlemlerin ötesine geçmesi durumunda Taraf Ülke menşeli sayılır.
(5) Bu maddede düzenlenen kümülasyon sadece;
a) Birinci fıkrada belirtilen ve menşe statüsünün belirlenmesinde hesaba katılan ülkeler ile Taraf Ülkeler arasında ayrı ayrı olmak üzere, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın (GATT) XXIV üncü maddesi çerçevesinde bir tercihli ticaret anlaşmasının mevcut olması,
b) Taraf Ülke dışında birinci fıkrada belirtilen ve menşe statüsünün belirlenmesinde hesaba katılan ülkeler ile diğer Taraf Ülke arasında bu maddenin doğru bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere bir İdari İşbirliği Anlaşması yapılmış olması,
c) Ürünler veya kullanılan maddelerin, bu Yönetmelikteki kurallarla aynı menşe kurallarının uygulanması ile menşe statüsü elde etmesi,
ç) Türkiye’nin birinci fıkrada belirtilen diğer ülke veya topraklarla yaptığı tercihli ticaret anlaşmalarına ilişkin bilgileri; Morityus’un ise (b) bendinde belirtildiği üzere AKP ülkeleri ile yaptığı İdari Yardım Anlaşmalarına ilişkin bilgileri karşı tarafa iletmeleri ve Türkiye ile Morityus’un bu maddede belirtilen ve gerekli koşulları sağlayan ülke veya topraklar açısından bu maddede yer verilen kümülasyonun uygulanabilir olduğu tarihi kendi ulusal kurallarına göre yayımlamaları,
halinde uygulanabilir.
(6) Beşinci fıkranın (a) bendi hükümlerine uygun olarak bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi ile birlikte:
a) Taraf Ülkeler ve Avrupa Birliği arasında kümülasyon başka herhangi bir şarta gerek kalmaksızın uygulanır.
b) Bir Taraf Ülkenin beşinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen şartların karşılanması kaydıyla, diğer Taraf Ülke ile Serbest Ticaret Anlaşması olan AKP ülkeleri ile kümülasyon yapmasına izin verilir.
(7) Beşinci fıkranın (ç) bendi ile altıncı fıkranın (b) bendinde atıfta bulunan hususların karşılanıp karşılanmadığı ve bu çerçevede kümülasyona imkân tanınan ülkeler, Bakanlıkça duyurulur.
Gelişmekte olan komşu ülkelerle kümülasyon
MADDE 7 – (1) Tarafların talebi üzerine ve 6 ncı maddenin birinci fıkrası hükümlerine uygun olarak AKP ülkeleri dışında kalan, belli bir coğrafi oluşuma ait olan ve listesi ek-7’de yer alan gelişmekte olan bir komşu ülke menşeli maddeler Taraflardan birisinde elde edilen bir ürüne dâhil edildiğinde, aşağıdaki şartların karşılanmış olması koşuluyla Taraflardan birisi menşeli madde olarak değerlendirilebilir:
a) Taraflardan birisinde gerçekleştirilen işlem ve işçiliğin 10 uncu maddede yer alan işlem ve işçiliklerin ötesinde bir işçilik ve işlem olması,
b) İlgili gelişmekte olan komşu ülkeler ile Türkiye arasında, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın (GATT) XXIV üncü maddesi çerçevesinde bir tercihli ticaret anlaşmasının mevcut olması,
c) Morityus ve ilgili gelişmekte olan komşu ülkeler arasında bu fıkranın doğru bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere “idari işbirliği” işlemlerine ilişkin yeterli bir Anlaşma yapılmış olması.
(2) Ek-7’de tanımlanan gelişmekte olan komşu ülkeler menşeli ürünlerin menşe kazanıp kazanmadığının değerlendirilmesinde bu Yönetmeliğin ilgili hükümleri uygulanır.
(3) Birinci fıkrada atıfta bulunulan hususların karşılanıp karşılanmadığı ve bu çerçevede kümülasyon imkanı tanınan ülkeler, Bakanlıkça duyurulur.
Tamamen elde edilmiş ürünler
MADDE 8 – (1) Aşağıdaki ürünler tamamen Taraflardan birisinde elde edilmiş kabul edilirler:
a) Taraf Ülkelerin kendi topraklarından veya deniz yataklarından çıkartılan mineral ürünler,
b) Taraf Ülkede hasat edilen meyve ve sebze ürünleri,
c) Taraf Ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar,
ç) Taraf Ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler,
d)
1) Taraf Ülkede avcılık veya balıkçılıkla elde edilen ürünler,
2) Balıkların orada doğmuş ve yetiştirilmiş olması kaydıyla, deniz tarımı da dâhil olmak üzere yetiştiricilik ürünleri,
e) Taraflardan birisinin karasuları dışında kendi gemileri ile denizden elde edilen balıkçılık ürünleri ve diğer ürünler,
f) Münhasıran (e) bendinde belirtilen ürünlerden kendi fabrika gemilerinin bordasında üretilen ürünler,
g) Yalnızca hammaddelerin geri kazanılmasına müsait, sadece sırt geçirmeye ve atık olarak kullanmaya elverişli kullanılmış lastikler dâhil olmak üzere, toplanmış kullanılmış maddeler,
ğ) Taraf Ülkede yapılan imalat işlemleri sonucu ortaya çıkan atık ve hurdalar,
h) Kendi karasuları dışında, münhasır işletme hakkına sahip olmaları kaydıyla deniz toprağı veya deniz toprağı altından çıkarılan ürünler,
ı) Münhasıran (a) ila (h) bentlerinde tanımlanan ürünlerden üretilen eşya.
(2) Birinci fıkranın (e) ve (f) bentlerinde ifade edilen “kendi gemileri” ve “kendi fabrika gemileri” terimleri sadece aşağıda belirtilen gemi ve fabrika gemileri için uygulanır:
a) Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği veya AKP ülkelerinde tescilli olanlar,
b) Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği veya AKP ülkeleri bayrağı altında seyredenler,
c) Aşağıdaki şartlardan birisini karşılayanlar:
1) En az %50’si Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği veya AKP ülkeleri vatandaşlarına ait,
2) Yönetim ve iş merkezi Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği veya AKP ülkelerinde bulunan ve en az %50’si Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği veya AKP ülkelerine, bu devletlerin kamu kuruluşları ya da vatandaşlarına ait olan şirketlere ait olanlar.
Yeterli işçilik veya işlem görmüş ürünler
MADDE 9 – (1) 8 inci madde hükümlerine göre, tamamen elde edilmemiş ürünler, ek-2’de yer alan listede belirtilen şartlar yerine getirildiği takdirde yeterli derecede işçilik veya işlem görmüş olarak kabul edilirler. Ek-2’de belirtilen kuralların yorumlanması ek-1’de yer alan giriş notlarına uygun olarak yapılır.
(2) Birinci fıkra hükmüne rağmen, ek-2a’da yer alan ürünler de adı geçen ek’te yer verilen şartlar yerine getirildiği takdirde 5 inci madde hükümlerine göre yeterli derecede işçilik veya işlem görmüş olarak kabul edilirler.
(3) Birinci ve ikinci fıkrada belirtilen şartlar, Anlaşma kapsamındaki tüm ürünler için, imalatta kullanılan menşeli olmayan maddeler üzerinde yapılması gerekli işçilik ve işlemleri gösterir ve sadece bu maddelerle ilgili olarak uygulanır. Bu nedenle, listelerdeki şartları yerine getirerek menşe statüsü kazanmış bir ürün başka bir ürünün imalatında kullanılırsa, onun bileşiminde yer aldığı ürüne tatbiki mümkün şartlar, kendisine uygulanmaz ve bunların imalatında kullanılmış olabilecek menşeli olmayan maddeler dikkate alınmaz.
(4) Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine rağmen, ek-2 ve ek-2a’da yer alan listelerde belirtilen şartlar uyarınca bir ürünün imalatında kullanılmaması gereken menşeli olmayan maddeler aşağıdaki şartların yerine getirilmesine bağlı olarak kullanılabilir:
a) Toplam kıymetleri, ürünün fabrika çıkış fiyatının %15’ini geçmiyorsa,
b) Menşeli olmayan maddelerin azami değeri olarak listede verilmiş olan yüzdeler, bu fıkranın uygulanmasıyla aşılmamışsa.
(5) Dördüncü fıkra hükümleri, Armonize Sistem’in 50 ila 63 üncü fasıllarındaki ürünlere uygulanmaz.
(6) Bir ila beşinci fıkralar, 10 uncu madde hükümlerine tabi olarak uygulanır.
Yetersiz işçilik veya işlemler
MADDE 10 – (1) İkinci fıkra hükümlerine halel gelmeksizin, 9 uncu maddede belirtilen koşullar yerine getirilmiş olsun veya olmasın, aşağıdaki işlemler menşe statüsü vermek için yetersiz işçilik veya işlem olarak kabul edilir:
a) Nakliyat ve depolama süresince eşyanın iyi şartlarda muhafazasını sağlamaya yönelik koruyucu işlemler,
b) Ambalaj ayırma ve birleştirme,
c) Yıkama, temizleme, toz, oksit, yağ, boya veya diğer tabakalardan arındırma,
ç) Dokumaya elverişli maddeleri ütüleme veya presleme,
d) Basit boyama ve cilalama işlemleri,
e) Tahıl ve pirinci kabuklarından ayırma, kısmi veya tam ağartma, parlatma ve perdahlama,
f) Şeker renklendirme veya şeker topaklarını biçimlendirme işlemleri, kristal şekerin tamamen veya kısmen öğütülmesi,
g) Meyvelerin, kuruyemişlerin ve sebzelerin kabuklarını soyma, zarlarını ayıklama, çekirdeklerini çıkarma,
ğ) Keskinleştirme, basit bileme veya basit kesme,
h) Eleme, kalburdan geçirme, sıraya koyma, tasnifleme, kalibrasyon, eşleştirme (maddelerden setler oluşturma dâhil),
ı) Basit şişeleme, tenekeye veya beherlere koyma, torbalama, sandıklama, kutulama, karton veya tahta üzerine yerleştirme ve tüm diğer basit paketleme işlemleri,
i) Ürün veya paketler üzerine marka, etiket, logo ve diğer benzeri ayırt edici işaretleri yapıştırma veya basma işlemleri,
j) Farklı türde olmalarına bakılmaksızın ürünlerin basit karıştırılma işlemleri, şekerin başka bir maddeyle karıştırılması,
k) Tamamlanmış bir ürün oluşturmak üzere parçaların basit montajı veya ürünlerin parçalarına ayrılması,
l) (a) ila (k) bentlerinde belirtilen işlemlerden iki veya daha fazlasının bir arada yapılması,
m) Hayvan kesimi.
(2) Belirli bir ürüne uygulanan işçilik veya işlemin birinci fıkra hükümleri çerçevesinde yetersiz kabul edilip edilmeyeceğine karar verilirken, Taraflardan herhangi birisinde gerçekleştirilen işlemlerin tümü bir arada mütalaa edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Nitelendirme Birimi, Aksesuarlar, Yedek Parçalar,
Aksam, Setler ve Etkisiz Unsurlar
Nitelendirme birimi
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması amacıyla, nitelendirme birimi, Armonize Sistem nomanklatürünü kullanarak sınıflandırma yapılırken temel birim olarak kabul edilen belirli bir üründür. Buna göre;
a) Muhtelif maddelerin montajı veya gruplandırılmasından oluşan bir ürün, Armonize Sistem’de tek bir pozisyonda sınıflandırıldığında, bu ürünün tümü, nitelendirme birimini oluşturur.
b) Bir sevkiyat, Armonize Sistem’de aynı pozisyon içinde sınıflandırılan belli sayıda aynı üründen oluşuyorsa, her bir ürün bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanışı sırasında münferiden değerlendirilir.
(2) Armonize Sistem’in 5 inci Genel Yorum Kuralı çerçevesinde ambalaj, sınıflandırma açısından ürüne dâhil ediliyorsa menşe tespiti açısından da dâhil edilir.
(3) Birinci fıkra hükümlerine rağmen, 9 uncu maddenin dördüncü fıkrasının uygulanmasında ek-2’de yer alan 0304, 0305, y0306, y0307, 1604 ve 1605 Armonize Sistem pozisyonlarında sınıflandırılan balıkçılık ürünlerinde uygulanacak nitelendirme birimi, aynı türden elde edilen, tek bir sevkiyatla ve tek bir EUR.1 Dolaşım Belgesi kapsamında ihraç edilen işlenmiş balıklar olarak uygulanır.
Aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam
MADDE 12 – (1) Bir cihaz, makine, alet veya aracın parçası beraberinde teslim edilen, normal olarak, bir cihazın bölümü durumundaki ve fiyata dâhil edilmiş bulunan ve bu nedenle ayrıca fatura edilmemiş olan aksesuarlar, yedek parçalar ve aksam; söz konusu cihaz, makine, alet veya araç içinde mütalaa edilir.
Setler
MADDE 13 – (1) Armonize Sistemin (3) sayılı Genel Kuralında tanımlanan setler, kendisini meydana getiren tüm ürünler menşeli ürün ise o ülke menşeli olarak addedilir. Ancak bir set menşeli ve menşeli olmayan ürünlerden müteşekkil ise menşeli olmayan ürünlerin kıymetinin setin fabrika çıkış fiyatının %15’ini geçmemesi koşuluyla, set bir bütün olarak menşeli kabul edilir.
Etkisiz unsurlar
MADDE 14 – (1) Bir ürünün menşeli olup olmadığını belirlemek için, imalatında kullanılabilecek;
a) Enerji ve yakıt,
b) Tesis ve teçhizat,
c) Makine ve aletler,
ç) Ürünün nihai bileşimine girmeyen ve girmesi amaçlanmayan eşyaların,
menşeini belirlemek gerekmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ülkesel Gereklilikler
Ülkesellik ilkesi
MADDE 15 – (1) 5 ila 14 üncü maddelerde yer alan menşe statüsü kazandırılmasına ilişkin koşullar, 6 ncı ve 7 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere, Taraf Ülkelerden birinde kesintisiz olarak yerine getirilir.
(2) Taraf Ülkelerden birinden başka bir ülkeye ihraç edilmiş olan menşeli eşyanın geri gelmesi halinde, geri gelen eşyanın ihraç edilmiş bulunan eşya ile aynı olduğu, söz konusu ülkede bulunma veya ihraç edilme süresi içerisinde iyi koşullarda muhafaza edilmeleri için gerekli olanların ötesinde herhangi bir işleme tabi tutulmadığı hususları yetkili makamları tatmin edecek şekilde ispat edilmediği takdirde, 6 ncı ve 7 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere, menşeli olmadığı kabul edilir.
Doğrudan nakliyat
MADDE 16 – (1) Anlaşma hükümlerinde sağlanan tercihli muamele, sadece bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine getirmiş, Taraf Ülkeler arasında doğrudan veya 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ve kümülasyonun mümkün olduğu diğer ülke toprakları üzerinden nakledilen ürünler için uygulanır. Bununla beraber ürünler, aktarılması veya geçici depolanması yoluyla, ancak transit geçtiği veya depolandığı ülkenin gümrük yetkililerinin gözetimi altında olmaları ve boşaltma, tekrar yükleme veya iyi koşullarda muhafaza etmeye yönelik işlemler dışında bir işlemden geçmemiş olmaları koşullarıyla, gerektiğinde başka ülkeler üzerinden nakledilebilir.
(2) Birinci fıkrada yer alan hükümlerin yerine getirildiğinin, ithalatçı ülkenin gümrük yetkililerine ispatı, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı yoluyla yapılır:
a) İhracatçı ülkede düzenlenmiş transit ülkesi geçişini kapsayan tek bir sevk evrakı,
b) Transit ülkesinin gümrük yetkililerince düzenlenen, ürünlerin tam bir tanımını veren, boşaltma ve tekrar yükleme tarihlerini ve uygulanabildiği durumlarda kullanılan gemi veya diğer nakil araçlarının adlarını belirten ve transit ülkesi içinde hangi koşullarda kalmış olduğunu belgeleyen bir belge,
c) (a) veya (b) bendindeki belgelerin temin edilememesi halinde ikame kanıtlayıcı belgeler.
Sergiler
MADDE 17 – (1) Taraf Ülkelerin birinden veya 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ve kümülasyonun mümkün olduğu ülkelerin birinden bir başka ülkeye sergilenmek üzere gönderilen ve sergi sonrasında diğer Taraf Ülkeye ithal edilmek üzere satılan menşeli ürünler, yetkili makamların;
a) İhracatçının bu ürünleri Taraf Ülkelerin birinden serginin düzenlendiği ülkeye naklettiği ve burada sergilediği,
b) Ürünlerin aynı ihracatçı tarafından diğer Taraf Ülkedeki bir kimseye satıldığı veya tasarrufuna verildiği,
c) Ürünlerin sergi süresi içinde veya sergiden hemen sonra, sergilenmek üzere gönderildiği durumunu koruyarak sevk edildiği,
ç) Ürünlerin sergilenmek üzere gönderildikleri andan itibaren, bu sergide teşhir edilmek dışında başka bir amaçla kullanılmadığı,
hususlarında tatmin edilmesi kaydıyla, ithallerinde Anlaşma hükümlerinden yararlanır.
(2) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenen veya hazırlanan menşe ispat belgesi, normal usullere uygun olarak ithalatçı ülke gümrük yetkililerine ibraz edilir. Bu belge üzerinde serginin adı ve adresi belirtilir. Gerektiği takdirde ürünlerin durumu ve sergilenmelerine ilişkin koşullar hakkında ek kanıtlayıcı belgeler istenebilir.
(3) Özel amaçla yabancı ürün satmak üzere kurulmuş işyeri veya mağazalarda düzenlenmemiş olan, süresi zarfında eşyanın gümrük denetimi altında kaldığı her türlü ticaret, sanayi, tarım ve el sanatları sergi, fuar veya benzeri umumi gösterilere birinci fıkra hükümleri uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Eşyanın Menşeinin İspatı
Menşe ispat belgeleri
MADDE 18 – (1) Taraflardan biri menşeli ürünler, diğer Taraf Ülkeye ithal edilmeleri sırasında, aşağıdaki belgelerden birinin ibrazı üzerine Anlaşmadan yararlanır:
a) Ek-3’te yer alan bir EUR.1 Dolaşım Belgesi,
b) 19 uncu maddenin (a) bendinde belirtilen durumlarda, ihracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir başka ticari belge üzerinde belirtilen, metni ek-4’te yer alan, ilgili ürünleri teşhislerini mümkün kılmaya yeterli ayrıntıda tanımlayan bir beyan (Bundan sonraki bölümlerde “fatura beyanı” olarak atıfta bulunulacaktır.).
(2) Birinci fıkra hükümlerine rağmen, bu Yönetmelik çerçevesinde menşeli ürünler, 36 ncı maddede belirtilen durumlarda, birinci fıkrada belirtilen belgelerden herhangi birisinin ibraz edilmesine gerek bulunmaksızın Anlaşmadan yararlanır.
Fatura beyanı
MADDE 19 – (1) Fatura beyanı; 37 nci madde çerçevesinde bir onaylanmış ihracatçı tarafından veya toplam kıymeti 6000 Euro’yu geçmeyen menşeli ürünler ihtiva eden bir veya daha fazla kaptan müteşekkil bir sevkiyat için herhangi bir ihracatçı tarafından hazırlanabilir.
(2) Fatura beyanı, söz konusu ürünlerin Taraf Ülkelerden biri menşeli ürünler veya 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ve kümülasyonun mümkün olduğu ülkeler menşeli olup bu Yönetmeliğin diğer hükümlerini yerine getiren ürünler için hazırlanabilir.
(3) Fatura beyanında bulunan ihracatçı, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu kanıtlayan ilgili tüm belgeleri, ihracatçı ülkenin yetkili makamlarının talebi üzerine herhangi bir anda ibraz etmeye hazırlıklı olur.
(4) Fatura beyanı, ihracatçı tarafından, metni ek-4’te yer alan, Anlaşmada aynı ekte belirtilen dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuatıyla uyumlu olan beyanın, fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerine daktilo edilmesi, ıstampa ile damgalanması veya basılması suretiyle hazırlanır. Beyan el yazısı ile de yapılabilir; bu takdirde, mürekkeple ve matbaa harfleriyle yazılır.
(5) Fatura beyanı, ihracatçının kendi el yazısı ile atacağı orijinal imzasını ihtiva eder. Ancak 37 nci madde çerçevesinde onaylanmış ihracatçıdan, kendi adıyla hazırlanmış herhangi bir fatura beyanının kendi el yazısıyla imzalanmış addedilerek tüm sorumluluğu üzerine aldığına dair yazılı bir taahhütnameyi ihracatçı ülkenin yetkili makamlarına vermiş olması koşuluyla, böyle bir beyanı imzalama şartı aranmaz.
(6) Bir fatura beyanı, ihracatçı tarafından, kapsadığı ürünlerin ihracatı esnasında veya ithalatından itibaren iki yıl içinde ithalatçı ülkede ibrazı koşuluyla, ihracattan sonra da hazırlanabilir.
(7) Fatura beyanının kapsadığı ürün veya ürünler, 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ülkelerden biri veya daha fazlası menşeli girdilerin kümülasyonu suretiyle menşe kazanmışsa fatura beyanına uygulanan kümülasyonu belirtmek üzere aşağıdaki İngilizce ibare yazılır:
“CUMULATION APPLIED WITH … (Ülkenin/ülkelerin ismi)”
ALTINCI BÖLÜM
EUR.1 Dolaşım Belgesinin Düzenlenmesi ve Vize İşlemleri
EUR.1 Dolaşım Belgesinin şekli, basımı ve dağıtılması
MADDE 20 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi ek-3’te yer alan form ve niteliklere uygun olarak ve seri numaraları verilerek Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kuruluşlarca bastırılır ve ihtiyaca göre dağıtılır.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgesi yalnızca ihracatçı veya ihracatçının gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcisi tarafından, EUR.1 Dolaşım Belgesi ile EUR.1 Dolaşım Belgesi başvuru formunun bu Yönetmeliğe uygun olarak doldurulması suretiyle yazılı başvurusu üzerine düzenlenir.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin düzenlenme işlemleri
MADDE 21 – (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri EUR.1 Dolaşım Belgesini ve EUR.1 Dolaşım Belgesi başvuru formlarını, bu belgelerin arka sayfasında yazılı kurallara uygun olarak doldurur.
(2) Bu maddenin birinci fıkrası hükümlerine göre;
a) Belgeler Anlaşmada belirtilen dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri çerçevesinde doldurulur.
b) Belgeler yazı makinesi veya elle doldurulabilir. Elle doldurulmaları halinde mürekkepli kalem ve matbaa harfleri kullanılır.
c) Belge üzerinde silinti ve birbiri üzerine yazılmış sözcük ve ilaveler bulunamaz ve değişiklikler doğru olmayan kayıtların üzeri çizilerek gerekli düzeltmelerin eklenmesi suretiyle yapılır. Bu şekilde yapılan düzeltmelerin belgeyi düzenleyen kişi tarafından imzalanması ve gümrük idaresi tarafından tasdik edilmesi gerekir.
ç) Belgelerde kayıtlı her bir maddeye sıra numarası verilir ve madde aralarında boşluk bırakılmaz. Son kaydın hemen altına sonradan bir ilave yapılmasını önlemek üzere yatay bir çizgi çekilerek, kullanılmayan yerler çapraz bir çizgiyle iptal edilir.
d) Belgelerde kayıtlı eşyanın, tanınmalarına olanak verecek kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilir.
(3) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcilerinin, EUR.1 Dolaşım Belgesi başvuru formlarının arka yüzünde yer alan İhracatçı Beyanında belirtilen hususları yer ve tarih göstererek imza ile teyid etmeleri gerekir.
(4) İhracatçı beyanı eşyanın menşeinin tespitini teminen, ihracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri tarafından; eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan maddelere uygulanan işlem ve işçiliğin, ek-2’de yer alan listede belirtilen şartları sağladığı hususları ile eşyanın imalatında kullanılan Taraf Ülkeler menşeli maddeler ve bu maddeler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikleri belirtilecek şekilde, eksiksiz olarak doldurulur ve bu hususları destekleyici belgeler ibraz edilir.
(5) Fatura beyanının kapsadığı ürün veya ürünler, 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ülkelerden biri veya daha fazlası menşeli girdilerle kümülasyon uygulanması suretiyle menşe kazanılmışsa, EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı kutusuna, aşağıdaki İngilizce ibare yazılır:
“CUMULATION APPLIED WITH … (Ülkenin/ülkelerin ismi)”
Türkiye’den gerçekleştirilecek ihracatlar için EUR.1 Dolaşım Belgelerinin doldurulması
MADDE 21/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) EUR.1 Dolaşım Belgeleri, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda düzenlenebilir. Elektronik ortamdaki veriler Morityus, Bakanlık birimleri ve Bakanlıkça uygun görülen kişi ve kuruluşlarla paylaşılabilir ve veri değişimine konu yapılabilir.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesine ilişkin başvuru ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından yapılabilir. Yetkili olmayan kişiler tarafından yapılan başvurular gümrük idaresi ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca kabul edilmez.
(3) İhracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcileri EUR.1 Dolaşım Belgelerinin düzenlenmesi için, bu belgenin arka sayfasında yazılı kurallara ve ilgili Anlaşma hükümlerine uygun olarak, elektronik sistem üzerinden aşağıda belirtilen hususlar çerçevesinde başvuruda ve beyanda bulunur:
a) EUR.1 Dolaşım Belgeleri, Türkçe veya ilgili Anlaşmada belirtilen dillerden birinde, gümrük mevzuatı hükümleri gereğince hazırlanır.
b) EUR.1 Dolaşım Belgelerinde bulunması zorunlu bilgilerin elektronik sistem üzerinden beyan edilmesi zorunludur. Bu alanlar ihracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcileri tarafından eksiksiz doldurulur. Beyan edilen ve EUR.1 Dolaşım Belgelerinde kayıtlı olacak eşyanın, tanınmalarına olanak verecek yeterli kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmesi zorunludur.
c) Elektronik sistem üzerinde EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için, beyanda bulunulan eşyanın menşeinin tespitini teminen, eşyanın imalatında kullanılan menşeli olmayan girdilere uygulanan işlem ve işçiliğin, Ek II’de yer alan listede belirtilen şartları sağladığını ispatlayan ve eşyanın imalatında kullanılan Türkiye dahil 6 ncı ve 7 nci maddelerde belirtilen ülkeler menşeli girdiler ve bu girdiler üzerinde gerçekleştirilen işlem ve işçilikleri gösteren tüm bilgi ve belgeler ile birlikte, ihracata ait diğer belgeler, gümrük idaresi tarafından ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca kontrol edilmesi için elektronik sisteme yüklenir. İlgili mevzuat uyarınca elektronik olarak düzenlenen ya da beyanda kullanılmak amacıyla elektronik ortama aktarılmış bu belgelerin ve talep edilmesi halinde asıllarının, Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşların doğrudan erişimine hazır halde tutulması zorunludur. Bu türde belge ve bilgiler Gümrük Kanununda öngörülen belge saklama sürelerine tabidir.
ç) Gümrük idaresi tarafından ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlarca EUR.1 Dolaşım Belgesinin düzenlenmesine dair başvurunun kabul edilmesi, beyan edilen belge ve bilgilerin kontrolü, başvurunun onaylanması ve vize işlemleri elektronik sistem üzerinden tamamlanır.
d) İhracatçılar veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcilerince, vize işleminin tamamlanmasından sonra elektronik sistem üzerinde yer alan bilgilerin, 20 nci maddede belirtilen şekil şartlarını taşıyan ve aynı maddede belirtilen şekilde temin edilen yeşil meneviş zeminli matbu EUR.1 Dolaşım Belgesi üzerine yazıcı vasıtasıyla dökümü alınır. Dökümü alınan belgenin (12) numaralı “İhracatçının Beyanı” kutusu ihracatçı tarafından imzalanır. İmzalanan belgenin bir kopyası ihracatçı tarafından mer’i mevzuatta öngörülen belge saklama süreleri saklı kalmak kaydıyla en az beş yıl süresince saklanır.
e) EUR.1 Dolaşım Belgesinin üzerinde, belgenin (12) numaralı “İhracatçının Beyanı” alanına ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisince atılacak imza haricinde elektronik sistemde oluşturulmamış hiçbir kayıt yer alamaz. Döküm üzerinde ekleme, düzeltme veya silinti yapılamaz.
(4) Fatura beyanının kapsadığı ürün veya ürünler, 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ülkelerden biri veya daha fazlası menşeli girdilerle kümülasyon uygulanması suretiyle menşe kazanılmışsa, EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı kutusuna, aşağıdaki İngilizce ibare yazılır:
“CUMULATION APPLIED WITH … (Ülkenin/ülkelerin ismi)”
İhracatçının ibraz yükümlülüğü
MADDE 22 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, bu belgeleri düzenleyecek gümrük idarelerinin veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşların talep edebileceği, söz konusu ürünün menşe statüsü ile bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden ilgili bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür.
Başvurunun değerlendirilmesi
MADDE 23 – (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) İhracatçılar veya yetkili kanuni temsilcileri tarafından 21 inci madde hükümlerine uygun olarak doldurulan ve imzalanan başvuru formları ile belgeler gümrük idarelerine veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara verilir.
(2) Gümrük idareleri veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar, başvuru formları ile EUR.1 Dolaşım Belgesinin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip belgede kayıtlı eşyanın 5 inci veya 6 ncı madde hükümleri gereğince Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda, ihracata ait diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlar.
MADDE 23/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) 21/A maddesi uyarınca elektronik sistem kullanılarak EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi amacıyla başvuruda ve beyanda bulunulması durumunda gümrük idaresi ya da Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluşlar, bu başvuruları ve 21/A maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendi uyarınca başvuruda ibraz edilen bilgi ve belgelerle birlikte, ihracata ait diğer belgeleri de inceleyerek gerekli işlemleri tamamlar.
(2) Beyana ve belgelere ilişkin kontroller tamamlandıktan sonra, uygun görülen başvurular elektronik sistem üzerinden onaylanır.
(3) İhraç belgeleri ve dolaşım belgelerinden üçüncü ülkelere gönderileceği anlaşılan eşya için EUR.1 Dolaşım Belgesi onaylanamaz ve vize edilemez.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin gümrük idaresince incelenmesi
MADDE 24 – (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Gümrük idareleri, 23 üncü madde hükümleri çerçevesinde başvurunun değerlendirilmesini müteakip;
a) EUR.1 Dolaşım Belgesinin bu Yönetmelikteki şartlara uygun olup olmadığını, özellikle ürünün tanımı için ayrılmış bulunan boşluğun her türlü sahte ilaveler yapılması imkânını ortadan kaldıracak şekilde doldurulup doldurulmadığını,
b) İhraç konusu eşyanın cins, nevi, nitelik ve miktar itibariyle dolaşım belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadığını,
c) İhraç konusu eşyanın menşeli olduğunu veya sayıldığını,
ürün ve imalatında kullanılan girdilere ait diğer evrakın yanı sıra, nakliyeciler tarafından verilen kara, demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin konşimento, manifesto, yük senetleri, fatura ve beyannameye eklenen diğer belgeleri ve gerektiğinde muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç konusu eşyayı 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek suretiyle kontrol eder.
(2) Bu şekilde EUR.1 Dolaşım Belgesinin kontrolü yapıldıktan sonra 25 inci madde hükümleri uyarınca vize işlemine geçilir.
MADDE 24/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) Elektronik sistem üzerinden düzenlenerek gümrük idaresine gönderilen EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kontrolü elektronik sistem üzerinden yapılarak uygun olması durumunda vize edilir. Elektronik olarak vize edilen EUR.1 Dolaşım Belgesi kapsamı eşyaya ilişkin kontroller gümrük idaresince gerçekleştirilir.
(2) Gümrük idareleri birinci fıkrada belirtilen kontrolleri yaparken;
a) EUR.1 Dolaşım Belgelerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını incelemek,
b) İhraç konusu eşyanın cins, tür, nitelik ve miktar itibarıyla EUR.1 Dolaşım Belgesindeki kayıtlara uygun olup olmadığını tespit etmek,
c) İhraç konusu eşyanın menşeli olup olmadığını belirlemek,
ç) Eşyaya ait ihraç belgeleri yanında gümrük mevzuatı uyarınca nakliyeciler tarafından verilen belgeleri incelemek,
d) İhraç konusu eşyayı Gümrük Yönetmeliğindeki esaslara göre muayene etmek,
suretiyle işlem ifa eder.
(3) 21/A maddesinin üçüncü fıkrasının (d) bendinde belirtildiği şekilde alınan dökümde, belgenin (11) numaralı “Gümrük Vizesi” alanında elektronik sistem tarafından basılan ve beyanı değerlendirerek belgeyi vize eden gümrük idaresinin adı, vize tarihi, gümrük mührü veya kaşesi yer alır.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin vize edilmesi
MADDE 25 – (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) İhracatçılar tarafından vize edilmek üzere ibraz olunan, usulüne uygun olarak doldurulmuş EUR.1 Dolaşım Belgesi, 23 ve 24 üncü maddeler uyarınca yapılacak değerlendirme ve incelemelerin uygun sonuç vermesi halinde gümrük idarelerince vize edilir.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgesinin gümrük idaresince vize edilmesini talep etme hakkı, bizzat ihracatçıya veya gümrük beyannamelerini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisine aittir. Yetkili olmayan kimseler tarafından yapılan vize talepleri, gümrük idaresince reddedilir.
(3) EUR.1 Dolaşım Belgesinin gümrük vizesine ayrılmış (11) numaralı kutusunun doğru olarak ve noksansız doldurulması şarttır. Yanlış veya noksan yapılan vize işlemi belgeyi geçersiz kılar ve sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder.
(4) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) Gümrük idareleri, EUR.1 Dolaşım Belgesindeki (11) numaralı vize kutusuna; gümrük beyannamesinin tarihi, sayısı ve gümrük idaresinin (Değişik ibare:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) adını, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleriyle okunabilecek şekilde olmasına özen göstererek yazar ve idarenin okunabilir mührü veya kaşesini ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşeyi basarak, tarih ve imza atmak suretiyle vize işlemini tamamlar.
(5) EUR.1 Dolaşım Belgesi Anlaşma ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak gümrük idaresinin vizesi ile hüküm ifade edeceğinden, düzenlenme işlemi vize ile tamamlanmış olur.
(6) Düzenlenen EUR.1 Dolaşım Belgesi fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda ihracatçıya verilmek üzere hazır bulundurulur.
(7) Biri beyaz üzerine yeşil meneviş zeminli, dördü beyaz olan beş nüshalık takım halindeki dolaşım belgesinin nüshalarının hangi birimlere verileceğini Bakanlık belirler.
YEDİNCİ BÖLÜM
EUR.1 Dolaşım Belgesinin Sonradan Verilmesi,
İkinci Nüsha Düzenlenmesi ve Değiştirilmesi
EUR.1 Dolaşım Belgesinin sonradan verilmesi
MADDE 26 – (1) 25 inci madde hükümlerine istisna olarak, EUR.1 Dolaşım Belgesi; hata, istenmeyerek yapılan ihmal veya özel durumlar nedeniyle ihraç anında düzenlenmemiş olması veya EUR.1 Dolaşım Belgesinin düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususu, gümrük idarelerine veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara tatmin edici bir şekilde ispat edilmesi halinde ait olduğu ürünün ihracından sonra düzenlenebilir.
(2) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) Birinci fıkrada belirtilen durumlarda ihracatçı eşyanın cinsi, nevii, niteliği ve miktarını, ambalaj şeklini, marka ve numaralarını, işaretlerini, çıkış işleminin yapıldığı gümrük idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek yazılı talepte bulunur. Söz konusu eşya için ihraç sırasında EUR.1 Dolaşım Belgesi verilmediğini veya EUR.1 Dolaşım Belgesinin ithalatçı ülke yetkili makamlarınca teknik nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte yazılı olarak beyan eder. Usulüne uygun olarak doldurulmuş EUR.1 Dolaşım Belgesi ve başvuru formunu imzalayıp talep yazısına ekler.
(3) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) Bu maddede belirtilen şartları yerine getiren ihracatçının talebi ilgili gümrük idareleri veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar tarafından incelenir. Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda, ihracatçının beyanına tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde EUR.1 Dolaşım Belgesi verilir ve vize edilir.
(4) (Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) İhracattan sonra verilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı “Gözlemler” başlıklı kutusu, belgenin sonradan verildiğini belirtmek üzere aşağıdaki İngilizce ibareyi taşır:
“ISSUED RETROSPECTIVELY”
Elektronik sistem üzerinden EUR.1 Dolaşım Belgesinin sonradan verilmesi işlemleri
MADDE 26/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) 26 ncı maddenin uygulanabilmesi amacıyla, ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi;
a) Eşyanın cinsi, türü, niteliği ve miktarını, ambalaj şeklini, marka ve numaralarını, işaretlerini, ihracat işleminin yapıldığı gümrük idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek ve gümrük beyannamesinin bir örneğini eklemek suretiyle elektronik sistem üzerinden başvuruda bulunur.
b) Söz konusu eşya için ihraç sırasında EUR.1 Dolaşım Belgesi verilmediğini veya ithalatçı ülke gümrük idaresince teknik nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte elektronik sistem üzerinden beyan eder.
(2) Birinci fıkrada belirtilen şartları yerine getiren ihracatçının veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisinin talebi, gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar tarafından incelenir. Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri diğer evrak ile varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda, yapılan beyanın tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurular elektronik sistem üzerinden onaylanır ve vize edilir.
(3) Bu şekilde düzenlenen EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı “Gözlemler” kutusuna İngilizce “ISSUED RETROSPECTIVELY” ibaresi elektronik sistem üzerinden kaydedilir.
Teknik nedenlerle EUR.1 Dolaşım Belgesinin reddi
MADDE 26/B – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi bu Yönetmelikte öngörülen şekilde düzenlenmemiş ise teknik nedenlerle reddedilebilir. Aşağıda belirtilen;
a) EUR.1 Dolaşım Belgesinin, ebat veya renk olarak örnekten önemli derecede farklı olması, seri numarası bulunmaması, resmi olarak öngörülen dillerden birinde basılmaması gibi öngörülen form dışında bir form kullanılarak düzenlenmesi,
b) EUR.1 Dolaşım Belgesinde (4) numaralı kutu gibi doldurulması zorunlu kutulardan birinin doldurulmaması,
c) EUR.1 Dolaşım Belgesinin (11) numaralı kutusunun mühürlenip imzalanmaması, EUR.1 dolaşım belgesinin yetkili olmayan bir makam tarafından onaylanması,
ç) EUR.1 Dolaşım Belgesi vize edilirken kullanılan mührün 40 ıncı madde hükümleri uyarınca örneği gönderilmeyen yeni bir mühür olması,
d) İbraz edilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin orijinal olmayıp fotokopi veya suret olması,
e) EUR.1 Dolaşım Belgesinin (2) veya (5) numaralı kutusuna Anlaşmaya taraf olmayan ülkelerden birinin yazılması,
gibi teknik nedenlerle kabul edilmeyen EUR.1 Dolaşım Belgeleri sonradan düzenlenebilir.
(2) Teknik nedenlerle reddedilen EUR.1 Dolaşım Belgesi, üzerine BELGE KABUL EDİLMEMİŞTİR ibaresi yazılarak, hangi nedenlerle kabul edilmediği de belirtilerek sonradan düzenlenen yeni bir EUR.1 Dolaşım Belgesi alması için ithalatçıya iade edilir. Ancak, gümrük idareleri gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra kontrol amacıyla veya hile yapıldığından şüphe edilmesi halinde reddedilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin bir kopyasını saklayabilir.
(3) Türkiye’ye yönelik ithalatlarda ibraz edilen menşe ispat belgelerinin teknik nedenlerle reddedilmesi durumunda, eşyaya Anlaşma kapsamında tercihli rejim uygulanmaz ve kanuni vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler tahsil edilir. Bu durumda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz.
İkinci nüsha EUR. 1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi
MADDE 27 –(Mülga:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) EUR.1 Dolaşım Belgesinin çalınma, kaybedilme ve hasar görmesi hallerinde ihracatçı, ilk belgeyi düzenleyen gümrük idaresine veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlara başvurarak belgenin ikinci bir nüshasının düzenlenmesini talep edebilir.
(2) Gümrük idareleri, kendilerinde bulunan ve ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait belgelere ve ilk belgeye uygun olarak düzenlendiğini tespit ettikten sonra ikinci nüsha Belgenin vize işlemini yapar.
(3) Ancak gümrük vizesi kutusuna vize tarihi olarak hüküm ifade etmek üzere, ilk dolaşım belgesinin vize tarihi ve seri numarası yazılır.
(4) İhracattan sonradan verilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı “Gözlemler” başlıklı kutusu, Belgenin ikinci nüsha olduğunu belirtmek üzere aşağıdaki İngilizce ibareyi taşır:
“DUPLICATE”
Elektronik sistemde ikinci nüsha EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesinde yapılacak işlemler
MADDE 27/A – (Ek:RG-23/6/2018-30457 Mükerrer) (1) EUR.1 Dolaşım Belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı veya onun sorumluluğu altında gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi, gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlara başvurarak belgenin ikinci bir nüshasının düzenlenmesi için elektronik sistem üzerinden başvuruda bulunabilir. Başvuru sahipleri, ikinci nüsha belge düzenlenme talebinin nedenini elektronik sistemde beyan eder.
(2) İkinci nüsha EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi talebi ile elektronik sistem üzerinden gerçekleştirilen başvuru ve yapılan beyan gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar tarafından incelenir.
(3) Gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar, ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait asıl EUR.1 Dolaşım Belgesine ilişkin bilgilerle birinci fıkrada belirtilen beyanı karşılaştırıp, ikinci nüshaya ilişkin yapılan beyanların doğruluğunu saptadıktan sonra, başvuru onaylanır ve gümrük idaresince vize işlemi gerçekleştirilir.
(4) Bu şekilde düzenlenen ikinci nüsha EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı “Gözlemler” kutusuna İngilizce “DUPLICATE” ibaresi ile ilk dolaşım belgesinin vize tarihi ve seri numarası, elektronik sistem üzerinden kaydedilir.
(5) Elektronik sistem tarafından asıl EUR.1 Dolaşım Belgesi, bu belgeye dayanılarak düzenlenen ikinci nüsha EUR.1 Dolaşım Belgesiyle ilişkilendirilir.
EUR.1 Dolaşım Belgesinin değiştirilmesi
MADDE 28 – (1) Menşeli ürünler Taraf Ülkelerden birinin yetkili makamının kontrolü altında iken, ürünün tamamının veya bir bölümünün bulunduğu Taraf Ülke veya Avrupa Birliği içinde başka bir yere gönderilmesi gerektiği durumda, gönderilecek kısım için asıl belge yerine geçmek üzere bir veya birden çok müfrez EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenir ve durum esas EUR.1 Dolaşım Belgesi üzerine işaret edilir.
(2) Müfrez EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenme talebi eşyayı kontrol altında bulunduran gümrük idaresine yazılı olarak yapılır. İlgili idare tarafından gerekli her türlü inceleme yapılarak bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması halinde talep yerine getirilir.
(3) Düzenlenen müfrez belge Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında EUR.1 Dolaşım Belgesi olarak kabul edilir.
(4) Esas EUR.1 Dolaşım Belgesinin tarih ve seri numarası müfrez belgenin veya belgelerin (7) numaralı “Gözlemler” kutusuna yazılır, aslına ve tüm nüshalarına MÜFREZ MENŞE İSPAT BELGESİDİR kaşesi basılır.
(5) Gümrük idaresi, esas menşe ispat belgesi ile buna dayanılarak düzenlenen yeni belgenin veya belgelerin beyaz nüshasını muhafaza eder.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İbraz
Menşe ispat belgelerinin geçerliliği
MADDE 29 – (1) EUR.1 Dolaşım Belgesi, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren on ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilmesi gerekir.
(2) Fatura beyanı, ihracatçı tarafından hazırlanış tarihinden itibaren on ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilmesi gerekir.
(3) İthalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilecek menşe ispat belgeleri, istisnai durumlar nedeniyle, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen sürelerden sonra da, uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.
(4) Diğer geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin yetkili makamı, eşyanın belirtilen son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.
(5) Menşe ispat belgelerinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması için, bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisi tarafından yazılı olarak ilgili gümrük idaresine başvurulmuş olması gerekmektedir.
(6) İlgili gümrük idaresi durumu bağlı olduğu gümrük ve ticaret bölge müdürlüğüne intikal ettirir. İlgili gümrük ve ticaret bölge müdürlüğü konuyu inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine kanaat getirir ve ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise Belgelerin süresini en çok bir ay uzatabilir.
(7) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) Ürünler, menşe ülkesi dışında 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen ülke veya topraklardan birisine girdiğinde, transit ülkesinin gümrük idareleri EUR.1 Dolaşım Belgesinin (7) numaralı kutucuğuna;
a) “Transit” sözcüğünü,
b) Transit ülkesinin adını,
c) Vize tarihini,
kaydederek 40 ıncı maddeye uygun olarak örneklerini Tarafların birbirlerine ilettikleri resmi mühür ile onaylamaları durumunda, söz konusu bilgilerin girdiği tarihten itibaren birinci fıkrada belirtilen süreye ilave olarak dört aylık bir süre eklenir.
Menşe ispat belgesinin ibrazı
MADDE 30 – (1) Menşe ispat belgeleri, gümrük mevzuatı ve ilgili mevzuat gereğince ithalatçı ülkenin yetkili makamlarına ibraz edilir. Söz konusu yetkili makam, menşe ispat belgelerinin tercümesini talep edebilir. Ayrıca idare beyannameye ek olarak, ithalatçıdan eşyanın Anlaşmanın koşullarına uygunluğunu gösteren yazılı bilgi ve belgeleri talep edebilir.
(2) Eşyanın tercihli rejiminden yararlanmasını teminen ibrazı gereken menşe ispat belgelerinin, bu belgeyle ilgili eşyanın fiili ithalinden evvel veya fiili ithali sırasında ibraz edilememesi ve ilgili ithalatçı tarafından eşyanın bekletilmeden ithalinin istenilmesi durumunda, tercihli rejim uygulanmaz ve indirimsiz vergi nispetleri üzerinden tahakkuk yapılarak vergiler kesin olarak tahsil edilir. Ancak bu kabil eşyanın fiili ithalini müteakip süreleri içerisinde, usulüne uygun menşe ispat belgeleri işlemi yapan gümrük idaresine ibraz olunduğu takdirde; ibraz olunan menşe ispat belgesinin ithal edilen eşyaya ait olduğunun gümrük beyannamesi ve ekleri belgelerle karşılaştırılarak anlaşılması ve belgenin geçerlilik süresinin geçirilmemiş olduğunun tespiti kaydıyla, tercihli vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları ile tercihsiz vergi oranına göre hesaplanan vergi tutarları arasındaki fark mükelleflerine iade edilir.
Parçalar halinde ithalat
MADDE 31 – (1) İthalatçının talebi üzerine ve Bakanlıkça belirlenen şartlara binaen, Armonize Sistemin 2(a) Genel Kuralı anlamındaki birleştirilmemiş veya monte edilmemiş halde olan ve Armonize Sistemin XVI ncı ve XVII nci bölümlerinde ya da 7308 ve 9406 no’lu pozisyonlarında yer alan ürünlerin, parçalar halinde ithal edilmesi halinde, bu tür ürünler için tek bir menşe ispat belgesi, ilk parçanın ithalatı esnasında gümrük idaresine verilir.
Destekleyici belgeler
MADDE 32 – (1) Aşağıda sayılan belgeler, bir EUR.l Dolaşım Belgesi veya fatura beyanı kapsamındaki ürünlerin Taraf Ülkelerden birisi veya 6 ncı ve 7 nci maddede belirtilen diğer ülke veya topraklardan biri menşeli olduğunu ve bu Yönetmeliğin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla, 19 uncu maddenin üçüncü fıkrasında ve 22 nci maddede belirtilen belgeler arasındadır:
a) İhracatçı veya tedarikçi tarafından, söz konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici nitelikte, örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde yer alan doğrudan deliller,
b) Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği, AKP ülkeleri veya 6 ncı ve 7 nci maddede yer verilen ve kümülasyonun uygulanabilir olduğu diğer ülkelerden birisinde düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik eden, ulusal mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
c) Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği, AKP ülkeleri veya 6 ncı ve 7 nci maddede yer verilen ve kümülasyonun uygulanabilir olduğu diğer ülkelerden birisinde düzenlenmiş veya hazırlanmış; maddeler üzerinde bu ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler,
ç) Taraf Ülkelerden birisi, Avrupa Birliği, AKP ülkeleri veya 6 ncı ve 7 nci maddede yer verilen ve kümülasyonun uygulanabilir olduğu diğer ülkelerden birisinde bu Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenmiş veya hazırlanmış olan, EUR.l Dolaşım Belgesi veya fatura beyanı.
Kümülasyon kapsamında bilgi işlemleri
MADDE 33 – (1) 6 ncı maddenin birinci fıkrası ve 7 nci madde hükümleri uygulandığında, Taraf Ülkelerden birisinden, Avrupa Birliğinden, AKP ülkelerinden veya kümülasyonun uygulanabildiği başka herhangi bir ülkeden gelen maddelerin menşe statüsü, bu ülkedeki ihracatçı tarafından verilen EUR.1 Dolaşım Belgesi veya ek-5a’da yer alan tedarikçi beyanı ile ispat olunur.
(2) 6 ncı maddenin dördüncü fıkrası uygulandığında, Taraf Ülkelerden birisinde, Avrupa Birliğinde, AKP ülkelerinde veya kümülasyonun uygulanabildiği başka herhangi bir ülkede uygulanan işçilik ve işlemler, bu ülkedeki ihracatçı tarafından verilen ve ek-5b’de yer alan tedarikçi beyanı ile ispat edilir.
(3) Tedarikçi beyanı, tedarikçi tarafından, her bir sevkiyat için, o sevkiyata ilişkin ticari fatura üzerine veya ticari faturaya ek olacak şekilde, teslimat notu üzerine veya söz konusu sevkiyata ilişkin diğer ticari belgeler üzerine söz konusu maddelerin tanınmasını sağlayacak düzeyde yeterli ayrıntıyı içerecek şekilde yapılır.
(4) Tedarikçi beyanı, önceden basılmış form üzerinde de yapılabilir.
(5) Tedarikçi beyanı, tedarikçinin kendi el yazısıyla orijinal imzasını taşımalıdır. Bununla birlikte, fatura beyanı ya da tedarikçi beyanının elektronik veri işleme yöntemleri ile yapıldığı durumlarda, tedarikçi şirketin sorumlu temsilcisinin tedarikçi beyanının düzenlendiği ülkenin gümrük idarelerini tatmin edecek düzeyde tanımlandığı hallerde tedarikçi beyanının imzalanması zorunlu değildir. Söz konusu gümrük idareleri bu paragrafın uygulanmasına ilişkin şartlar belirleyebilirler.
(6) Tedarikçi beyanı, EUR.1 Dolaşım Belgesi başvurusunda bulunulan ihracatçı ülkenin gümrük idarelerine sunulur.
(7) Beyanda bulunan tedarikçi beyannamenin sunulduğu ülke gümrük idaresinin talebi üzerine beyannamede yer alan bilgilerin doğruluğunu ispatlayan gerekli tüm vesaiki herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazır olmalıdır.
Menşe ispat belgeleri ile destekleyici belgelerin muhafazası
MADDE 34 – (1) Yürürlükteki kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak üzere;
a) EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, 22 nci maddede belirtilen belgeleri,
b) Fatura beyanında bulunan ihracatçı, bu beyanın bir nüshasını ve 19 uncu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen belgeleri,
c) EUR.1 Dolaşım Belgesini düzenleyen gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar, 20 nci maddede belirtilen başvuru formunu ve başvuru sırasında firma tarafından kendilerine sunulan diğer tüm vesaiki,
ç) İthalatçı ülkenin yetkili makamları, kendilerine ibraz edilen EUR.1 Dolaşım Belgesi ve fatura beyanını,
d) Gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi ve kuruluşlar, 43 üncü maddenin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Bilgi Sertifikası ve bununla ilgili tüm vesaiki,
en az üç yıl muhafaza eder.
Farklılıklar ve şekli hatalar
MADDE 35 – (1) Menşe ispat belgelerindeki beyanlar ile ürünlerin ithalat işlemlerini yerine getirmek amacıyla gümrük idarelerine ibraz edilen belgelerdeki ifadeler arasında küçük farklılıkların bulunması, belgenin gümrüğe sunulan ürünlere tekabül ettiğinin kesin olarak ortaya konması kaydıyla, söz konusu menşe ispat belgelerinin geçerliliğini kendiliğinden ortadan kaldırmaz.
(2) Menşe ispat belgeleri üzerindeki ifadelerin doğruluğu üzerinde şüphe yaratması söz konusu olmayan, daktilo hatası gibi bariz maddi hatalar, bu belgelerin reddedilmesini gerektirmez.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Menşe İspatından Muafiyet
Ticari mahiyette olmayan eşya
MADDE 36 – (1) Küçük paketler halinde gerçek kişilerden gerçek kişilere gönderilen veya yolcuların zati ya da hediyelik eşyasının bir bölümünü oluşturan eşya; ticarete konu olmamaları, bu Yönetmelik gereklerini yerine getirdiklerinin beyan edilmesi ve bu beyanın doğruluğu hakkında şüphe bulunmaması halinde menşe ispat belgesi istenmeksizin menşeli ürünler olarak kabul edilir. Posta yoluyla gelen eşyada beyan, Posta Gümrük Beyannamesi (CN22/CN23 belgesi) veya bu belgeye eklenen bir kağıt üzerinde yapılabilir.
(2) Alıcıların, yolcuların veya ailelerinin şahsi kullanımına mahsus ürünler içeren arızi ithalat, eşyanın tabiatı ve miktarı itibariyle ticari bir amaç gözetilmediği bariz ise, ticari ithalat olarak kabul edilmez.
(3) Ayrıca, birinci ve ikinci fıkradaki ürünlerin toplam kıymetinin, küçük paketler halindeki eşyada 500 Euro’yu, yolcu zati ve hediyelik eşyasında 1200 Euro’yu geçmemesi gerekir.
ONUNCU BÖLÜM
Basitleştirilmiş Usuller
Onaylanmış ihracatçı
MADDE 37 – (1) Taraf Ülkeler arasındaki ticarette aşağıdaki hükümler çerçevesinde basitleştirilmiş işlem uygulanması mümkündür. Bakanlık;
a) Sık sık EUR.1 Dolaşım Belgesi düzenlenmesini gerektiren sevkiyat yapan,
b) Eşyanın menşe statüsünün ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirildiğinin saptanması için gerekli her türlü teminatı gümrük idarelerine veren,
c) Vergi ve gümrük mevzuatı ile ilgili ciddi ve mükerrer suç işlememiş olan,
ç) Gümrük idarelerinin faaliyetlerini denetlemesine imkân verecek kayıtlara sahip olan,
gerçek ve tüzel kişilere, eşyanın kıymetine bakılmaksızın ek-4’te yer alan Fatura Beyanını hazırlayabilmesi konusunda onaylanmış ihracatçı yetkisi verebilir.
(2) Bakanlık, basitleştirilmiş işlem uygulamasını teminen yetki belgesi verilmesi ve yetkinin onaylanmış ihracatçı tarafından kullanımının izlenmesine ilişkin usulleri belirler.
Onaylanmış ihracatçı yetkisinin iptali
MADDE 38 – (1) Onaylanmış ihracatçıların bu Yönetmelikteki hükümlere aykırı hareket etmeleri ya da verilen yetkide öngörülen koşullara uymamaları veya bu koşulların ortadan kalkması halinde, cezai hükümler saklı kalmak üzere verilen yetki Bakanlıkça geçici olarak geri alınabilir veya iptal edilebilir.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Euro ile İfade Edilen Tutarlar
Euro ile ifade edilen tutarlar
MADDE 39 – (1) 19 uncu madde ile 36 ncı madde hükümlerinin uygulanmasında, eşyanın Euro dışında bir para birimi üzerinden faturalandırıldığı durumlarda, Taraf Ülkelerin ulusal para birimleri cinsinden ifade edilen Euro tutarına eşit tutarlar, Taraf Ülkelerin her biri tarafından yıllık olarak sabitlenir.
(2) Bir sevkiyat, ilgili ülkede sabitlenen tutara göre, faturanın düzenlendiği para birimine atıf yapılmak suretiyle, 19 uncu madde ile 36 ncı madde hükümlerinden yararlanır.
ONİKİNCİ BÖLÜM
Yetkili Makamlar Arasında Karşılıklı İşbirliği
Mühür, kaşe ve adreslerin iletilmesi
MADDE 40 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-9/7/2017- 30119)
(1) Taraf Ülkelerin yetkili makamları, kendi idarelerinde EUR.1 Dolaşım Belgesi vize ederken kullandıkları mühürlerin veya kaşelerin örnek baskılarını, EUR.1 Dolaşım Belgelerinin ve fatura beyanlarının kontrolünden sorumlu yetkili makamlarının adreslerini birbirlerine iletir.
Karşılıklı yardım
MADDE 41 – (1) Taraf Ülkeler, yetkili makamları vasıtasıyla birbirlerine EUR.1 Dolaşım Belgeleri veya fatura beyanlarının geçerliliklerinin ve bu belgelerde yer alan bilgilerin doğruluğunun kontrolünde yardımcı olur.
(2) Bilgi talep edilen idareler, özellikle Taraf Ülkeler, Avrupa Birliği, AKP ülkeleri ve 6’ncı ve 7’nci maddelerde yer verilen diğer ülkelerde menşe kurallarına uyulduğuna ilişkin şartları da içerecek şekilde ürünün hangi şartlarda üretildiğine ilişkin olabilecek tüm bilgileri sağlarlar.
Sonradan kontrol talebi
MADDE 42 – (1) İthalatçı ülke yetkili makamları, EUR.1 Dolaşım Belgeleri, fatura beyanları ve tedarikçi beyanlarının sonradan kontrolünü talep edebilir.
(2) İthalatçı ülke yetkili makamı, ihracatçı ülke yetkili makamınca verilen EUR.1 Dolaşım Belgeleri ve fatura beyanlarının gerçekliği veya eşyanın gerçek menşeine ilişkin bilgilerin doğruluğu hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile yapacağı kontrol sonucunda anılan belgeleri sonradan kontrol talebi ile 25 inci madde hükümleri çerçevesinde vizeyi yapan ihracatçı ülke yetkili makamına geri gönderir.
(3) İthalatçı ülke yetkili makamları, EUR.1 Dolaşım Belgesi ve fatura ile eğer ibraz edilmiş ise fatura beyanını yahut bu belgelerin birer kopyasını, gerektiğinde araştırmanın gerekçelerini de belirterek ihracatçı ülkenin yetkili makamlarına geri gönderir. Menşe ispat belgesinde yer alan bilgilerin doğru olmadığı kanaatini uyandıran elde edilmiş tüm belge ve bilgi, kontrol talebini desteklemek üzere gönderilir.
(4) Tedarikçi beyanlarının sonradan kontrolü, risk analizlerine dayanılarak sondaj usulü ile veya EUR.1 Dolaşım Belgesi ya da fatura beyanının düzenlenmesi için bu belgelerin dikkate alındığı Taraf Ülke gümrük idaresinin bu belgelerin geçerliliğine veya belgede verilen bilgilerin doğruluğuna ilişkin makul şüphesi olduğu her an yapılır.
(5) Sonradan kontrol işlemleri veya eldeki başka bilgilerden bu Yönetmelik hükümlerinin ihlal edildiğinin anlaşılması durumunda ihracatçı Taraf Ülke, re’sen veya ithalatçı Tarafın talebi üzerine inceleme yapar ya da bu tür bir ihlalin belirlenmesi ve önlenmesine yönelik olarak ivedi bir inceleme başlatır. Bu amaca yönelik olarak ihracatçı Taraf Ülke, sonradan kontrol işlemlerine ithalatçı Taraf Ülkenin de katılmasını talep edebilir.
Sonradan kontrol işlemleri
MADDE 43 – (1) Menşe ispat belgelerinin kontrol talebi, bu belgelerin Bakanlığa gönderilmesi suretiyle yapılır.
(2) EUR.1 Dolaşım Belgelerinin kontrol talebi; (13) numaralı kutunun, kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamının adı ve açık posta adresi, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleri ile yazılarak doldurulması suretiyle yapılır.
(3) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) Kontrol talebinde bulunulan yer ve tarih belirtilip imzalanır ve mühür veya kaşe ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşe uygulanmak suretiyle onaylanır.
(4) Tedarikçi beyanlarının sunulduğu Gümrük İdaresi, bu beyanların yapılmış olduğu ülkenin Gümrük İdaresinden, ek-6’da yer alan Bilgi Sertifikası’nın düzenlenmesini talep edebilir. Alternatif olarak, tedarikçi beyanının sunulduğu onay makamları ihracatçıdan, tedarikçi beyanının yapıldığı ülkenin gümrük idarelerince düzenlenmiş bilgi sertifikası sunmasını talep edebilirler.
Sonradan kontrol talebinin incelenmesi
MADDE 44 – (1) Kontrol, ihracatçı ülke yetkili makamı tarafından yapılır. Bu amaçla, ihracatçı ülke yetkili makamı, her türlü delil talep etme ve ihracatçının hesaplarını denetleme veya gerekli gördüğü diğer kontrolleri yapabilme yetkisine sahiptir.
(2) İhracatçı ülke yetkili makamları EUR.1 Dolaşım Belgesinin kontrol sonucunu (14) numaralı bölümü aşağıdaki şekilde doldurmak suretiyle belirtir:
a) Birinci veya ikinci maddelerden uygun olanın önüne (x) işareti konur,
b) Kontrolü yapan yetkili makamın adı ve kontrol tarihi yazılır,
c) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) İmzalanır ve okunabilir mühür veya kaşe ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşe uygulanmak suretiyle onaylanır.
(3) (Değişik:RG-9/7/2017- 30119) 43 üncü maddenin dördüncü fıkrası uyarınca doldurulan Bilgi Formunun (18) numaralı kutusu ilgili gümrük tarafından gerekli bilgilerin doldurulmasından sonra; imzalanır ve okunabilir mühür veya kaşe ile işlemi gerçekleştiren görevliye ait kaşe uygulanmak suretiyle onaylanır.
Sonradan kontrol sonuçları
MADDE 45 – (1) Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke yetkili makamı, kontrol sonucundan en kısa zamanda haberdar edilir.
(2) Kontrol sonuçlarında, belgelerin gerçek olup olmadığı, söz konusu ürünlerin Taraf Ülkelerden biri menşeli olarak kabul edilip edilemeyeceği ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerine uygun olup olmadığı hususları açıkça belirtilir. Tedarikçi beyanının sonradan kontrol sonuçlarında, beyanda verilen bilgilerin doğru olup olmadığını ve söz konusu beyana dayanılarak bir EUR.1 Dolaşım Belgesi ya da fatura beyanının düzenlenip düzenlenemeyeceği ya da ne kadar düzenlenebileceği hakkında karar verilmesini sağlayacak bilgiler açıkça belirtilir.
(3) İthalatçı ülke yetkili makamına ibraz edilen EUR.1 Dolaşım Belgesinin sonradan kontrol işlemine tabi tutulması halinde, söz konusu belge kapsamı eşyanın kanuni vergisi ile tercihli vergisi arasındaki fark kadar nakit veya teminat mektubu alınarak, eşyanın gümrük işlemleri tamamlanır. Sonradan kontrol amacıyla gönderilen dolaşım belgelerinin, ihracatçı ülke yetkili makamınca doğruluğunun teyidi yapılarak geri gönderilmesinden sonra teminata bağlanan gümrük vergileri iade edilir.
(4) Makul şüphe durumlarında, on ay içinde cevap alınamaması veya cevapta söz konusu belgelerin doğruluğunun ya da ürünlerin gerçek menşeinin tespitine imkân verecek ölçüde yeterli bilginin bulunmaması halinde, talepte bulunan ithalatçı ülke yetkili makamları, istisnai durumlar hariç olmak üzere söz konusu eşyaya Anlaşma hükümlerinin uygulanmasını reddedebilir.
(5) Yanlış bir tedarikçi beyanına dayanılarak düzenlenen herhangi bir EUR.1 Dolaşım Belgesi ya da fatura beyanı geçersiz sayılır.
Anlaşmazlıkların çözümü
MADDE 46 – (1) 41 ila 45 inci maddelerde belirtilen kontrol usulleriyle ilgili olarak, kontrol talebinde bulunan gümrük idaresi ile bu kontrolün yapılmasından sorumlu gümrük idaresi arasında çözümlenemeyen bir anlaşmazlığın meydana gelmesi veya Anlaşmanın bu hususlara dair maddelerinin yorumlanmasına ilişkin bir soru hâsıl olması halinde, bu hususlar, Anlaşma’nın 25 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kurulan Ortak Komite’nin bir alt-komitesi olarak kurulan Gümrük İşbirliği Komitesi’ne sunulur.
(2) İthalatçı ile ithalatçı ülkenin gümrük idaresi arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, söz konusu ülkenin mevzuatı çerçevesinde çözülür.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Cezalar
MADDE 47 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı fiiller hakkında, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ile yürürlükteki ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Serbest bölgeler
MADDE 48 – (1) Taraf Ülke yetkili makamları, nakliyeleri esnasında kendi ülkesi içinde bulunan bir serbest bölgeyi kullanan ve bir menşe ispat belgesi kapsamında ticarete konu olan eşyanın başka eşyayla değiştirilmemesinin veya hasara uğramasını önleyici normal işlemler dışındaki herhangi bir işleme tabi tutulmamasının temini konusundaki her türlü tedbiri alır.
(2) Birinci fıkra hükümlerine istisna olarak, Taraf Ülkelerden biri menşeli herhangi bir ürün, bir menşe ispat belgesi kapsamında bir serbest bölgeye ithal edilir ve bir işçilik veya işlemden geçirildiği takdirde, tatbik edilmiş olan işçilik veya işlemin bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması koşuluyla, ihracatçının talebi üzerine yeni bir EUR.1 Dolaşım Belgesi, ilgili gümrük idaresi veya Bakanlıkça yetkilendirilen kişi veya kuruluşlar tarafından düzenlenir.
Diğer hususlar
MADDE 49 – (1) Bu Yönetmelikte yer almayan hususlar hakkında 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 50 – (1) Bu Yönetmelik 1/6/2013 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 51 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
| Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 9/6/2013 | 28672 | |
| Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
| Tarihi | Sayısı | |
| 1 | 9/7/2017 | 30119 |
| 2 | 23/6/2018 | 30457 Mükerrer |
| 3 | ||
(2022)